Uluslararası taşımacılığın her alanında taşımacılık yapılan araçlara özel prosedürler bulunmaktadır. Karayolu taşımacılığında sıklıkla kullanılan tırlar için ise daha güvenli seyahat etmek ve tırların gümrük geçişlerinde daha az evrak işi ile uğraşmaları için tır karnesi bulunmaktadır. Tır karnesi tüm ülkeler için zorunlu değildir. Ancak katılımcı ülkelere mensup firmaların yapacağı karayolu lojistik işlemlerinde tır karnesi bulundurması zorunludur. Türkiye ise Bakanlar Kurulu tarafından alınan karar ile 1966 yılında bu anlaşmaya giriş yapmıştır. Peki, tır karnesi nedir ve tır karnesi doldurulurken dikkat edilmesi gereken detaylar nelerdir?
Tır karnesi, özellikle uluslararası anlamda karayolu taşımacılığı sırasında yük taşıyan tırların gümrük geçişlerinde daha az prosedürle uğraşılmasını ve dolayısı ile zaman tasarrufu elde edilmesini sağlayan gümrük transit belgesidir. Tır karnesi sayesinde karayolu taşımacılığının hem taşıyıcı firma hem de ithalatçı ve ihracatçı firmalar için daha güvenli hale gelmesi sağlanmaktadır. Tır karnesi sisteminin düzenli olarak işleyişini devam ettirebilmesi için ülkelerin kefil kuruluşlar oluşturması ve International Road Transport Union’a katılması gereklidir. Ülkemizde ise kefil kuruluş Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’dir.
Karayolu taşımacılığı yapılırken tırın gümrükten çıkışından varış noktasına ulaşana kadar izleyeceği yol belirli prosedürler ile belirlenmiştir. Uluslararası olarak yapılan TIR sözleşmesinde ise bu prosedürlere tır taşıması adı verilmektedir.
Tır karnelerinin farklı referans numaralarına sahip türleri bulunmaktadır. Tır karnesinin toplamda dört farklı çeşidi bulunmaktadır. Tır karnesi çeşitleri genel olarak tırın ilerleyeceği güzergahın uzunluğuna göre belirlenmektedir. 4, 6, 14 ve 20 yapraktan oluşan tır karneleri tırın ilerleyeceği toplam mesafeye göre seçilmelidir. Tırın kalkış yapacağı gümrükten, güzergah üzerinde giriş yapacağı ülkeler ve gümrüklere göre bu sayfalar doldurulmaktadır. İhtiyaç olandan daha az sayfalı tır karnesi düzenlenmesi, güzergah üzerinde çeşitli sorunlar oluşmasına da neden olabileceği için doğru karne seçimi bu noktada oldukça önemlidir. Genel olarak sayfa sayısı seçiminde tırın uğrayacağı gümrükler göz önünde bulunarak işlem yapılmalıdır. Örnek olarak 14 yapraklı bir tır karnesi kullanılıyorsa bu karne üzerine en fazla 14 farklı gümrük idaresi tarafından işlem yapılmaktadır. Yol üzerinde 14’den fazla gümrüğe eşya sevkiyatı yapacak olan tırların bu nedenle 20 yapraklı tır karnesi alması gereklidir.
Tır karnesi için dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise karnenin her taşıma için özel olarak düzenlenmesidir. Taşınacak olan eşya, izlenecek yol ve varış gümrüğüne göre düzenlenen tır karnesi eşyaların teslimi ile birlikte varış gümrüğüne iletilir ve onaylatılır. Tır karnesinin hangi detaylara göre düzenlenmesi gerektiğinden sonra ise lojistik firmalarının aklında tır karnesi nasıl doldurulur sorusu oluşmaya başlıyor. Peki tır karnesi doldururken nelere dikkat edilmelidir, tır karnesi nasıl doldurulur?
Tır karnesi doldurulurken, dolduran firmanın kefil kuruluş ya da tır karnesinin hamili olması gibi durumlarda farklı alanlarda bilgiler yazılır. Tır karnesi düzenlenirken dikkat edilmesi gereken bazı özel durumlar bulunmaktadır. Bunlar;
Tır karnesi kefil kuruluş tarafından hazırlanıyorsa; karnenin ilk sayfasında, üst bölümde yer alan ve 1, 2, 3 ve 4 şeklinde ayrılmış alanlar doldurulmalıdır.
Tır karnesinin ilk sayfasının alt kısmı ise karne hamiline ayrılmıştır. Bu bölümde ise 6’dan 12’ye kadar doldurulması gereken 7 bölüm bulunur. 6 ve 7. kısımlarda sırası ile taşımanın başladığı ve taşımanın sona ereceği ülkelerin adı ve ISO Alpha 3 kodları yer almalıdır. 8 ile ayrılan bölümde ise taşımanın gerçekleştirileceği aracın plaka numarası bulunur. 9 ile numaralandırılan bölümde, aracın onay belgesi numarası ve bu belgenin geçerlilik tarihi yer almalıdır. Onay belgesinin geçerlilik tarihi taşımanın gerçekleşeceği tüm süre boyunca geçerliliğe sahip olmalıdır. Ancak ağır ve havaleli eşya taşıma durumu söz konusu ise onay belgesi numarasına ihtiyaç yoktur. 10. bölge sadece konteynerler için geçerlidir. Eğer tır karnesi konteyner için oluşturulmuş ise bu noktada konteynerin araç kayıt numarası yer almalıdır. 11 numaralı bölgede ağır ve havaleli eşyalara dair ek detaylar ve yorumlar yer alırken 12 numaralı bölgede ise tır karnesi hamilinin imzası ve şirket kaşesi bulunmalıdır.
Tır karnesi hangi ülkelere göre düzenlenir sorusu ise farklı birçok ülkeye ürün transferi yapacak olan lojistik firmalarının en büyük sorularından bir tanesidir. Tır karnesinin düzenlenme şartı, International Road Transport Union’a kayıtlı olan ülkelere yapılacak transferler için geçerlidir. Bu ülkeler üzerinden gerçekleştirilecek olan ürün transferlerinde tır ya da konteynerlerin her birinin tır karnesi bulundurması gereklidir. Tır ve Ata karnesi sözleşmesine üye olan ülkeler listesinden direkt olarak tüm ülkelere ulaşabilir, bu sayede hangi ülkelere yapılan transferlerde tır karnesinin çıkarılması gerektiğine ulaşabilirsiniz.
Tır karnesi fiyatları karnenin yaprak sayısına göre farklılık göstermektedir. Bununla birlikte Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından yılın belirli dönemlerinde fiyatlar da güncellenmektedir. Tır karnesi fiyatları ise şu şekilde değişiklik göstermektedir:
Uluslararası taşımacılık sektöründe hizmet veren firmalar ile karşılaşılan en büyük sorunlardan bir tanesi, tüm fiyatlar ve taşıma detayları konusunda anlaşma sağlandıktan sonra taşıma sırasında gelen ek ücretlerdir. Yolda.com olarak tüm kullanıcılarımıza sunulan kontrol paneli üzerinden gerçekleştirilen işlemlerde hangi ücretin hangi hizmet bedeli olduğu açık olarak ifade edilmektedir. Taşıma rotası üzerinde karşılaşılacak ek ücretler de Yolda.com tarafından önceden hesaplanmaktadır. Böylece taşıma işlemi başlangıcında karşılaşılan ücretlere ek olarak taşıma sırasında yeni ücretler eklenmez, işlem başındaki ücret işlem sonuna kadar korunur.
Sen de şirketin için en doğru, güvenli ve ideal taşımacılık hizmetinden faydalanmak için müşteri odaklı ve kaliteden ödün vermeyen hizmet anlayışıyla fark yaratan Yolda.com’a kaydolabilir, hemen fiyat alabilir, raporlama ve takip avantajlarından yararlanabilirsin!
Tır sürücülerinin kış aylarında karlı ve buzlu hava koşullarına uygun olarak hareket etmeleri, trafik güvenliği açısından büyük önem taşır. Bu nedenle, özellikle soğuk ve zorlu hava koşullarında etkili bir yol tutuşu sağlamak amacıyla tır sürücülerinin kış lastiği kullanımına ilişkin zorunluluklar getirilmiştir. Kış lastikleri, özel tasarım ve malzemelerle üretilerek donmuş zeminlerde daha iyi çekiş ve frenleme […]
Nakliyat sigortası, taşıma işlemlerinin önemli bir parçası olarak bilinir ve taşınan malzemelerin güvencesini sağlayan kritik bir araç olma görevini üstlenir. Bu sigorta ile birlikte malzemelerin taşınması sırasında oluşabilecek her türlü hasara karşı koruma sağlanmış olur. Taşıma süreci sırasında pek çok riskle karşı karşıya olan mal sahipleri ve taşıma şirketleri için, nakliyat sigortası, olası maddi kayıpları […]
Günümüzde ulusal ve uluslararası lojistiğin iş dünyasının en önemli ve vazgeçilmez parçalarından biri haline geldiğini söyleyebiliriz. Ürünlerin firmaların elinden geldiği kadar hızlı ve verimli bir biçimde bir bölgeden bir bölgeye taşınması, ulusal ve uluslararası lojistikte firmaların birbirlerinin üzerinde bir avantaj elde etmesini ve daha fazla müşteriyi kendine doğru çekmesini sağlar. Lojistikte verimliliği ise lojistik yönetimi […]