Tersine Lojistik Türleri ve Faaliyetleri

Tersine lojistik terimi, tüketiciye dağıtılacak son ürünlerin değerini aynı şekilde koruması ya da uygun yöntemlerle fazlalık ürünlerin yok edilmesi gibi nedenlerle ortaya çıkan bir tüketiciden üreticiye doğru lojistik yöntemidir. Gelişen teknoloji ve dünya pazarı ile birlikte günümüzde önem kazanmaya devam eden tersine lojistik işlemleri bu noktada özellikle büyük firmalar için oldukça önemlidir. Peki, tersine lojistik nedir ve tersine lojistik faaliyetleri nelerdir?

Tersine Lojistik Nedir?

Tersine lojistik genel olarak bakacak olursak, üretilen son ürünlerin değerini koruması ya da uygun şekilde geri dönüşüme uğraması için yapılan işlemlerin genelini kapsamaktadır. Tersine lojistik işlemleri tüketiciden toplanan verilerin üreticiye geri dönüşümünün sağlanması ve ürünlerin maliyet ve verimlilik gibi verilerinin incelenmesi gibi farklı birçok alanda incelenmektedir. Bu noktada üretici firmaların, ürünlerin maliyet akışlarını planlaması tersine lojistiğin en büyük avantajlarından bir tanesidir.

Tersine Lojistik Faaliyetleri

Tersine lojistik faaliyetleri firmaların birçok ihtiyaçlarına karşılık verebilecek, her firma için büyük önem taşıyan bir faaliyettir. Tersine lojistiğin genel olarak uygulama alanları;

• Yanlış teslim edilen ürünlerin ya da hasarlı ürünlerin tespit edilmesi,
• Kalite kontrol noktasında yapılan ihmal ve hataların tespiti,
• Firma stok bilgilerinin yeniden düzenlenmesi,
• Alıcılardan geri dönen garanti kapsamındaki ürün stoklarının düzenlenmesi,
• Üretimde kullanılan zararlı maddeler üzerine yapılan yasal düzenlemelere bağlı geri dönüşlerin değerlendirilmesi,
• Üretim fazlası ürünlerin tespit edilmesi ve
• Paketleme ve transfer sırasında yapılan hatalı işlemlerin tespit edilmesi olarak sıralanabilir.

Tersine Lojistik Türleri

Tersine lojistik işlemleri her ne kadar firmaların tüketiciden geri dönüşlerinin tamamını kapsasa da özellikle büyük şirketlerde geri dönüşlerin çok kapsamlı olması, tersine lojistiğin de kategorize edilmesini gerektiriyor. Bu noktada tersine lojistik işlemleri, geri dönüşlerin hangi kaynaktan alındığına bağlı olarak kategorilere ayrılmaktadır.

• Üretim dönüşleri; firmaların üretim hattında gerçekleşen sorun ve bildirimlerin tamamını kapsamaktadır.
• Dağıtıcı dönüşleri; firma tarafından üretilen ürünlerin, tüketiciye ulaşması aşamasındaki geri dönüşleri kapsamaktadır. Ürünlerin taşınması ve paketlenmesi aşamasında gerçekleşen tüm veriler bu alana girmektedir.
• Müşteri dönüşleri; firma tarafından üretilen hizmet ve ürünlerin tüketiciye ulaşması ile birlikte tüketiciden alınan geri dönüşler bu kapsamda incelenmektedir.

Türkiye’de Tersine Lojistik

Türkiye’de tersine lojistik işlemlerine özellikle son 15 yılda büyük bir önem verilmeye başlanmıştır. Tersine lojistik alanında hem firmalardan gelen veriler hem de akademik makaleler incelendiğinde, ülke içerisinde tersine lojistiğin yaygın olarak ağ tasarımı üzerine çalıştığı görülmektedir. Türkiye’de en çok kullanılan tersine lojistik modeli ise karma tam sayılı modeldir.

Türkiye’de tersine lojistik işlemlerinin çözüm aşamasında en yaygın kullanılan yöntem ise optimizasyon yazılımlarıdır. Her ne kadar optimizasyon yazılımları tersine lojistik işlemleri için genel bir çözüm sunsa da yetersiz kalınan durumlarda özel yazılımlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu noktada ise özellikle kurumsal firmaların kendine özel çözüm algoritmaları geliştirdiği görülmektedir. Bu algoritmalar sayesinde klasik tersine lojistik işlemleri ile alınan verilerden çok daha detaylı ve spesifik veriler elde edilmektedir.

Tersine lojistik uygulamalarının matematiksel hesaplamalara ihtiyaç olmayan uygulamalarında ise firmalar genellikle karmaşık algoritmalar yerine daha basit, istatistiksel yöntemleri tercih etmektedir. Böylece algoritmaların yarattığı daha detaylı verilerden ziyade firmaların istedikleri verilere en basit hali ile ulaşması sağlanmaktadır. İstatistiksel veri analizleri, firmaların ilerleyen çalışmaları için toplaması gereken ürün miktarlarının genel hesabının yapılmasında, hammaddelerin en verimli şekilde geri kazandırılmasında ve tersine lojistik zincir elemanları arasındaki iş birliği gibi farklı birçok çözüm sunmaktadır.

Tersine Lojistik Örnekleri

Tersine lojistik örnekleri, firmaların ilerleyen yıllarda gerçekleştirecekleri tersine lojistik uygulamaları için temel niteliği taşımaktadır. Bu nedenle firmaların planlamalarını yapmadan önce kendisi ile aynı sektörde hizmet veren firmaların yaptığı tersine lojistik çalışmalarını inceleyerek firmaların amacına ne kadar ulaşabileceğini ve tersine lojistik araştırmalarının verimliliğini kaydetmesi gerekmektedir.

Tersine lojistiğin farklı sektörlere dair birçok örneği bulunmaktadır. Yapılan çalışmaların bazıları sektör için zorunlu tutulurken bazı çalışmalar ise firmanın kendini geliştirmesi için firma tercihine bağlı olarak gerçekleştirilmektedir.

Örnek olarak biyodizel üretimi yapan bir firma tarafından gerçekleştirilecek tersine lojistik çalışmalarında firmanın geri dönüşüm ile elde ettiği toplam atık yağ miktarı araştırılarak bu miktarın ve dolayısı ile firma karının artırılması hedeflenmektedir. Yapılan çalışmalar sadece atık yağların elde edilmesini değil aynı zamanda firma tarafından gerçekleştirilen çeşitli kampanya ve reklamlar ile halkı atık yağları biriktirmeye teşvik etmeyi de kapsamaktadır. Konu üzerine halka yapılan bilinçlendirmeler, atık yağların kullanıma daha elverişli şekilde toplanmasını sağlayarak firmaların karını da arttırmaktadır.

Tersine Lojistik Önemi ve Dünyadaki Uygulamaları

Tersine lojistik, dünyada birçok firma tarafından günden güne çok daha yaygın şekilde kullanılmaktadır. Gelişen teknoloji ile birlikte hammaddelere ulaşma noktasında her firma en ekonomik yöntemi seçme eğilimi göstermektedir. Dünya genelinde yapılan tersine lojistik işlemleri hem firmaların ekonomik yönden daha kararlı ve güçlü adımlar atmasını, hem de çevre dostu bir politika izlemelerini sağlamaktadır. Çevreye daha duyarlı olduğunu gösteren firmalar da yaptıkları tersine lojistik işlemleri ile birlikte misyonlarını güncellemektedir.

Tersine lojistik araştırmalarının başarısından söz edebilmek için yapılan araştırmaların firmanın hammadde ihtiyaçlarını çok daha uygun seçenekler ile karşılamasını sağlamalıdır. Bununla birlikte firmanın hitap ettiği müşteri kitlesinin satın alma kararlılığını arttırarak sektörde firmaya karşı olan riskleri minimuma indirmelidir. Firmaların sosyal sorumluluk projelerinde yer alarak ya da üzerine düşen sosyal sorumluluklarını gerçekleştirerek dünya çapında firmaya çevre dostu bir imaj katmak da tersine lojistik çalışmalarının amaçları ve başarıları arasında yer almaktadır. Yapılan tersine lojistik çalışmaları ile birlikte firmaların çevre dostu adımlar atması tüm sektörlerde olmasa bile birçok sektör için zorunlu bir uygulamadır.

Tersine lojistiğin bir diğer önemi ise firmanın hammadde tedarikçilerini tanıması ve kendine en uygun tedarikçi firmayı seçmesidir. Firma tarafından yapılan tersine lojistik çalışmaları hem ekonomik hem de çevresel açıdan en uygun tedarikçilere ulaşılmasını sağlamaktadır. Yasal düzenlemeler dahilinde gerçekleşecek hammadde tedarikleri firmanın ilerleyen dönemlerde çeşitli sorunlar yaşamasının önüne geçilmesini sağlarken, yapılan sektör analizi ise firmanın en ekonomik seçeneklere en kısa sürede ulaşmasını sağlamaktadır.

Yolda.com Avantajları ile Sektörde Öne Geçin

Tersine lojistik çalışmalarının en büyük detaylarından bir tanesi, yapılan çalışmalarla ulaşılan hammadde tedarikçilerine ve tüketici ya da aracı firmalara olan erişim imkanlarıdır. Bu noktada otomasyon sistemleri kullanan lojistik firmaları, firmaların her zaman en avantajlı ve hızlı seçenekler ile lojistik işlemlerini gerçekleştirmesini sağlamaktadır.

Yolda.com tarafından geliştirilen optimizasyon, otomasyon ve raporlama sistemleri, taşımanın her alanında firmanın kontrolünü elden bırakmamasını sağlayarak işlemleri yakından takip etmenize imkan sağlar. Gelişmiş kontrol paneli sayesinde taşıma talebi oluşturduktan kısa bir süre sonra mevcut taşıma talebi için farklı alternatifleri görüntüleyerek en uygun seçeneği tercih edebilirsiniz. Tüm taşıma seçeneklerinin fiyatları, taşınacak ürünlere özel olarak hazırlanmakta ve taşıma sırasında karşılaşılacak ek ücretlerin tamamı otomatik olarak hesaplanarak işlem sonunda ödenmesi gereken net ücret, siz daha işleme başlamadan önce verilmektedir. Planlama aşamasında sunulan hizmetlerin yanı sıra gönderi takip ve yönetim panelleri de firmalara, gönderinin mevcut konumunu ve durumunu günün her saati inceleme imkanı sunmaktadır.

Sen de şirketin için en doğru, güvenli ve ideal parsiyel taşımacılık hizmetinden faydalanmak için müşteri odaklı ve kaliteden ödün vermeyen hizmet anlayışıyla fark yaratan Yolda.com’a kaydolabilir, hemen fiyat alabilir, raporlama ve takip avantajlarından yararlanabilirsin!