Mal Mukabili Ödeme

Günümüzde dış ticaret işlemlerinde sıklıkla kullanılan birkaç farklı ödeme yöntemi bulunmaktadır. Hem ithalat hem de ihracat işlemlerinde en sık kullanılan ödeme yöntemleri ise genellikle mal mukabili ödeme, vesaik mukabili ödeme ve akreditifli ödeme yöntemleridir. Her ödeme yönteminin kendine göre riskleri ve avantajları bulunduğu için firmalar da kendi avantajlarını destekleyen ödeme yöntemlerini seçme eğilimindedir. Mal mukabili ödeme yöntemi, ihracatçı firmanın söz konusu ürünleri yüklemesi ve transferi başlatmasının ardından sözleşmede belirtilen vade süresinin ardından ithalatçı firmanın ödemeyi gerçekleştirdiği ödeme yöntemidir. Mal mukabili ödeme yönteminde, vade hesaplaması ve dikkat edilmesi gereken farklı birçok noktada bulunuyor. Peki, mal mukabili ödeme nedir ve mal mukabili ödeme yönteminin avantajları nelerdir?

Mal Mukabili Ödeme Nedir?

Mal mukabili ödeme yöntemi, günümüzde dış ticaret işlemlerinde en sık kullanılan ödeme yöntemlerinin başında geliyor. Genel anlamda bakıldığında ihracatçı firmanın ürünleri yüklemesinin ardından ithalatçı ve ihracatçı firma arasında yapılan anlaşmaya bağlı olarak vade süresinin sonunda ithalatçı firmanın ödemeyi gerçekleştirdiği ödeme yöntemine mal mukabili ödeme adı verilmektedir. Dış ticarette sıklıkla karşılaşılan mal mukabili ödeme yöntemlerinde, eşyalar taşıma aracına yüklendikten belirli bir süre sonra ithalatçı firma ödemeyi gerçekleştirmektedir. Bu nedenle mal mukabili ödeme yönteminde genel olarak ihracatçı firma riskleri üstlenmektedir. Mal mukabili ödeme şekilleri genellikle 30, 60 ya da 90 gün vadeli şekilde imzalanmaktadır. Ancak ödemelerin vade süresi ithalatçı ve ihracatçı firmanın arasında yapılan anlaşmaya göre değişiklik de göstermektedir.

Mal mukabili ödeme şekillerinde vadeler genellikle 30 gün ile 90 gün arasında değişmekle birlikte, bu vade süreleri konşimento tarihi ya da fatura tarihi göz önünde bulundurularak hesaplanmaktadır. Ödeme tarihleri hesaplanırken genellikle fatura ya da konşimento tarihi üzerinden planlar yapılmaktadır. Genellikle konşimento tarihinden ya da fatura tarihinden 30 gün, 60 gün ya da 90 gün sonra ödemeli olacak şekilde ödeme planları oluşturulmaktadır. Eşya bedelleri, belirtilen ödeme tarihleri çerçevesinde gerçekleştirildiği için bu noktada ihracatçı firma ödeme yönteminin risklerini üstlenmektedir. Risk faktörünün daha yüksek olması, diğer ödeme yöntemlerine kıyasla güven faktörünün daha ön planda olmasına neden oluyor.

Mal mukabili ödeme şekillerinde eşyaların teslim edilmesinden 30 gün ile 90 gün arasında değişen bir süre sonra ödemeler gerçekleşmektedir. Bu nedenle mal mukabili ödemeler ihracatçı ve ithalatçı firma arasında güven sorunu olmayan durumlarda tercih edilmelidir. İhracatçı açısından bakıldığında ödemelerin 1 ay ile 3 ay içerisinde alınması, mal mukabili ödemeyi olabilecek en riskli ödeme yöntemi haline getirmektedir. Bu nedenle ithalatçı ve ihracatçı firma arasında güvenli bir alışveriş ortamı kurulmayan işlemlerde farklı ödeme yöntemleri tercih edilmelidir. İthalatçı firmanın ödemeleri belirlenen vade tarihleri geldikten sonra yapması, mal mukabili ödemelerin genellikle yüksek maliyetler içeren ticari işlemler için uygun hale getirmektedir. Böylece yüksek fiyatlar ile toplu şekilde satın alınan ürünlerin ödemeleri için ithalatçı firmaya bu ürünleri sermayeye çevirme fırsatı da verilmektedir. Ödemelerin belirli vadeler çerçevesinde alınmasının ihracatçı firmayı maddi açıdan zor duruma sokacak işlemlerde de farklı ödeme yöntemleri tercih edilmelidir.

Mal Mukabili Ödemenin Avantajları Nelerdir?

Uluslararası ticarette kullanılan tüm ödeme yöntemlerinin kendine göre çeşitli avantajları bulunuyor. Bu nedenle hem ithalatçı hem de ihracatçı firmanın, kendi kazançları doğrultusunda en avantajlı yöntemi tercih etmesi gerekiyor. Mal mukabili ödemenin avantajları ise genel olarak şu şekilde ifade edilebilir:

• İhracatçı firmalar için rekabet ortamının daha fazla gelişmesi sağlanır. İthalatçı firmaların vadeli sistem ile ödeme yapması, bu firmaların ithal ettiği ürünlerin öncelikle sermayeye çevrilmesine imkan sağlar. Bu sayede ithalatçı firmalar, bulunduğu sektördeki yoğun rekabete ayak uydurabilecek pozisyona gelir. İthalatçı firma için neredeyse hiçbir risk taşımayan mal mukabili ödeme yöntemi, bu nedenle ithalatçı firmaların en çok tercih etmek istediği ödeme yöntemlerinden birisidir.
• Mal mukabili ödeme yönteminde ödemelerin konşimento tarihinden ya da fatura kesim tarihinden sonra birkaç ay vade ile yapılması, ithalatçı firmalara ürünleri gördükten sonra ödeme yapma avantajı sunmaktadır. Bu sayede ithalatçı firmalar ürün kalitesinden emin olduktan ve taşımacılık işlemlerinde sorun ile karşılaşılmadığından emin olduktan sonra ödemeleri gerçekleştirirler. Böylece firmaların aldıkları ürünlerin kalitesi de artış göstermektedir.
• Mal mukabili ödeme yönteminde konşimento ya da fatura kesim tarihinden belirli bir vade süresi sonrasında ödeme yapılması, ithalatçı firmaların hali hazırda ellerinde olmayan ürünler için ödeme yapmasının da önüne geçmektedir. Genellikle denizyolu üzerinden yapılacak geniş çaplı eşya transferleri birkaç aya kadar uzayabileceği için, ithalatçı firmalar da bu vade süreleri sayesinde eşyalar eline ulaştığı anda ödeme yapma imkanına sahiptir. Mal mukabili ödeme yönteminin en büyük avantajları, ithalatçı firmalara çeşitli finans planlaması avantajları sunulmasıdır.

Mal Mukabili Ödeme Yönteminin Uygun Kullanım Alanları Nelerdir?

Dış ticaret işlerinde kullanılan birbirinden farklı ödeme yöntemleri kimi zaman ithalatçı kimi zaman da ihracatçı firmaların çıkarları doğrultusunda tercih edilmektedir. Mal mukabili ödeme yöntemi ise genel olarak ithalatçı firmalara çeşitli ödeme kolaylıkları sunmaktadır. Bu nedenle eşyaların transfer süresi birkaç aya kadar sürecek olan işlemlerde, mal mukabili ödeme yöntemi tercih edilmektedir. Mal mukabili ödeme yönteminin uygun kullanım ortamları ise kısaca aşağıdaki gibi özetlenebilir:

• Mal mukabili ödeme yönteminin tercih edilebilmesi için gereken ilk şart ihracatçı ve ithalatçı firmalar arasında güven faktörünün oluşmasıdır. Bu ödeme yönteminde, ihracatçı firma söz konusu olan eşyaları lojistik birimler üzerinden dolaşıma çıktıktan birkaç ay sonra ödemeyi almaktadır. Bu nedenle ödemenin ilerleyen aylarda yapılacağına dair ithalatçı firmaya güvenilmemesi gibi durumlarda farklı ödeme yöntemleri tercih edilmelidir. Her ne kadar ithalatçı firma için farklı ödeme yöntemleri arasında en güvenilir ve minimum riskli olan ödeme yöntemi mal mukabili ödeme olsa da ihracatçı firma için durum tam tersidir. Mal mukabili ödeme, diğer uluslararası ödeme yöntemleri ile kıyaslandığında ihracatçı firma için en yüksek riskin bulunduğu ödeme yöntemidir.
• Mal mukabili ödeme yöntemi, ithalatçı firmaya çeşitli ödeme kolaylıkları sunmaktadır. Ancak vade süresinin uzun tutulması, bu ödeme yöntemini genellikle yüksek bedelli ihracat işlemleri için uygun hale getirmektedir.

Mal Mukabili Ödeme Yönteminin Alternatifleri

Mal mukabili ödeme yöntemi her ne kadar ithalatçı firma için avantajlı seçenekler sunuyor olsa da ihracatçı firmanın üstlendiği riskler, bu firmaların alternatif ödeme yöntemlerine yönelmesine neden oluyor. Bu noktada mal mukabili ödeme yöntemine alternatif olarak kullanılabilecek çeşitli ödeme yöntemleri de bulunuyor. Böylece sadece ithalatçı firmaların değil aynı zamanda ihracatçı firmaların da kendi avantajlarını göz önünde bulundurarak çeşitli ödeme yöntemlerini kabul etmeleri mümkün hale geliyor.

Mal mukabili ödemelerin günümüzde en yaygın kullanılan iki farklı alternatifi; akreditifli ödemeler ve vesaik mukabili ödemelerdir. Vesaik mukabili ödemelerde ithalatçı firmanın denizyolu ile gönderilen eşyaları teslim alabilmesi için öncelikle ödemeye dair evrakları bankasından alması gereklidir. Bu noktada vesaik mukabili ödeme kısmen de olsa ihracatçı firmaların güvenlik önlemlerini arttırmaktadır. Mal mukabili ödemelerde olduğu gibi vesaik mukabili ödemelerde de ithalatçı firmalar önceden belirlenen vade süresi içerisinde ödemeleri gerçekleştirmektedir. Akreditifli ödemeler ise hem ithalatçı hem de ihracatçı firmanın eşit risk düzeylerinde işlem yapmaları için ortaya çıkarılmıştır.

Bu ve bunun gibi konularda aklına takılan tüm ulaşım soruların için bizimle iletişime geçebilir, ihtiyaç duyduğun bilgilere uzman ekibimiz aracılığı ile ulaşabilirsin!