Yolda Logo
Login
Geri Dön
Blog

Ülkelere Göre Karbon Ayak İzi

Yolda Yolda 15 Şub 2022, 8 dk okuma süresi
Ülkelere Göre Karbon Ayak İzi

Dünyamızı, zaman ilerledikçe en çok tehdit eden durumlardan birisi de ne yazık ki küresel ısınma ve iklim değişikliği! Birçok örgütün ve ülke liderlerinin öncelikleri arasında bulunan ve birbiriyle bağlantılı olan bu durumlar aslında tüm insanlığı tehdit ediyor. Sebep olarak gösterilen farklı birçok etken arasında en önemlilerinden biri de, insanların doğrudan ya da dolaylı yoldan neden olduğu zararın terimsel açıdan ifadesi olan karbon ayak izi.

Karbon Ayak İzi Nedir?

Karbon ayak izi nedir, buna neden olan etkenler nelerdir, nasıl hesaplanır ya da nasıl azaltılır gibi sorular ile ilgili birçok araştırma bulunuyor. Basit ifade ile karbon ayak izi; insan faaliyetlerinin bir sonucu olarak salınan sera gazının ve bu gazın doğaya verdiği zararın CO2 cinsinden ölçülmesine verilen isim olarak açıklanabilir. Genel olarak bakıldığında, karbondioksit ve sera gazlarının aslında hep var olduğunu ve tıpkı gerçekte olan seralar gibi ısıyı atmosferin içinde tuttuğu biliniyor. Ancak, karbon ayak izi olarak ifade edilen bu etki arttıkça, belirttiğimiz ısı da artış gösteriyor ve bu da küresel ısınmanın şiddetinin artmasına sebep oluyor. Karbon ayak izi hesaplaması; bireysel, kurumsal, bölgesel ve ülkesel olarak yapılabiliyor. Karbon ayak izi hesaplamasındaki ölçütlere ise; bireysel ihtiyaçların karşılanmasında araç kullanımı, evlerde kullanılan elektrik, fabrika ya da üretim tesislerindeki ısıtma soğutma faaliyetleri, kullanılan ürünlerin üretilmesinden bozulma aşamasına kadar geçen zamandaki dolaylı faaliyetler örnek verilebilir. Karbon ayak izin hesaplamasındaki amaç da, buna hangi etkenlerin neden olduğunu bulmak ve önlem alarak daha yaşanabilir bir Dünya yaratmak diyebiliriz. Çünkü, bu yayılım artarsa yeryüzü daha fazla ısınabilir, yine doğanın biyolojik durumu verimliliğini yitirebilir ve doğal hayat geri dönüşü olmayan tehlikelerle karşı karşıya kalabilir.

En Çok Karbon Salan Ülkeler

Karbon ayak izinin azaltılmasına ve artmasına engel olmak için çözüm bulmak adına ülkeler de birtakım çalışmalar yürütüyor. Bu çalışmaları ölçümlemek adına 2015 yılında, Paris İklim Anlaşması imzalandı. 2016 yılında yürürlüğe giren bu anlaşmaya 191 ülke imzasını attı. Bugüne kadar birçok çevre toplulukları, üniversiteler, şirketler ve bilim insanları tarafından karbon ayak izi konusu üzerine çeşitli araştırmalar ortaya koymuştur. Bu araştırmalara göre, ülkelere göre karbon ayak izi ölçümleri ortaya konuldu. Buna göre en çok karbon salan ülkeler arasında ilk 10 listesi şu şekilde;

  1. Çin
  2. ABD
  3. Hindistan
  4. Rusya
  5. Japonya
  6. Almanya
  7. Güney Kore
  8. İran
  9. Birleşik Krallık
  10. Kanada

Türkiye’de Karbon Ayak İzi 

Diğer ülkelere bakıldığında Türkiye karbon salınımında bulunan ilk 10’da bulunmasa da, ilk 500 şehri arasında; İstanbul, Ankara, Antalya, Bursa, Kayseri ve Gaziantep bulunuyor. Ekolojik dengeyi sağlamak adına, gezegende bulunan herkes üzerine düşeni yapmalı. Yine yapılan araştırmalara göre, Türkiye’de karbon ayak izi ölçümünde en çok etkisi olan durumun “konutlar” olduğu ortaya çıkmış. Hatta, konutlardan kaynaklanan zararın bu konuda en yüksek veri elde edilen Çin’den ve Güney Afrika’dan da yüksek olduğu belirlenmiş. Buna göre konutlar bazında oranı yüksek olan ayak izi hesaplamasında, ısınma ve yemek pişirme amacıyla kullanılan petrol ve doğalgaz nedeni yatıyor. Bir diğer neden de, gıda sektörü yani yiyecek içecek tüketiminin fazla olmasından kaynaklanıyor. Türkiye’de bu nedenleri; süt ürünleri tüketimi, ulaşım sektörü ve kişisel araç kullanımının fazlalığı takip ediyor.

Karbon Ayak İzi Nasıl Ölçülür?

Çok uzun yıllardır bilim insanları ve çevre örgütlerinin araştırmalarda bulunduğu iklim değişikliği konusu oldukça ciddi durumda ele alınması gereken konulardan olmaya devam ediyor. Çünkü gün geçtikçe insanoğlunun doğrudan ve dolaylı olarak zarar vermeye devam ettiği su götürmez bir gerçek. Bu araştırmalar arasında bulunan karbon ayak izi hesaplaması da aslında bir nevi çözüm görevi görüyor. Yani, yanlış yapılan ve azaltılması gereken faktörleri saptayarak bu yönde çözümler geliştirmeyi hedefleyen bir amaç da denilebilir. Karbon ayak izi, birincil ve ikincil ayak izi olmak üzere iki başlık olarak ayrılıyor. Burada birincil karbon ayak izi; kişilerin doğrudan etken olduğu günlük yapılan alışkanlıklar, su tüketimi, seyahat şekiller, otomobil kullanımı, tüketilen gıdalar, ev içerisindeki eşyaların kullanımı, günlük enerji tüketimi gibi ve daha eklenebilecek birçok tüketim alışkanlığından oluşuyor. İkincil karbon ayak izi ise; kullanılan tüm ürünlerin oluşumundan yok olana kadar olan süreçte karbondioksit emisyonlarının ölçümü anlamına geliyor. Peki karbon ayak izi nasıl ölçülür? Ülkelere göre bu hesaplama değiştiği için, formüle edilirken farklı çarpanlar da ekleniyor. Oldukça karmaşık olan karbon ayak izi hesaplamasının en basit ifadesi ise şöyle açıklanabilir;

Karbon Ayak İzini Azaltmak İçin Bunları Yapın!

Doğayı ve dolayısıyla doğal yaşamı etkileyen iklim değişikliği ve küresel ısınma gibi tehditler, tüm insanlığı ilgilendiriyor. Bu nedenle sadece bir kişinin bile bireysel karbon ayak izini kontrol altına alması adeta bir kelebek etkisi yaratacaktır. Bu şekilde daha bilinçli bir toplum haline gelerek, gelecek nesillere daha yaşanabilir ve sürdürülebilir bir Dünya bırakabiliriz. Karbon ayak izini azaltmak için bireysel olarak yapılabilecek davranışlar ise şöyle sıralanıyor;

Karbon Ayak İzi Azaltılmadığı Takdirde Dünyamızı Neler Bekliyor? 

Karbon ayak izinin, basit ifade ile çeşitli kullanımlar ve faaliyetler sonucu ortaya çıkan karbondioksit salınımı olduğundan bahsetmiştik. Sera gazı da denilen bu karbondioksit gazı, ısı tutma kapasitesi fazla olan ve küresel ısınmaya sebep olan gazlardan sadece bir tanesi. Ancak aralarında en tehlikeli olan gaz da yine karbondioksit gazıdır. Bunun nedeni ise, hem miktar olarak atmosferde çok fazla olması hem de CO2 moleküllerinin ömrünün 50 ila 100 yıl arasında değişen uzun sürelere sahip olması gösteriliyor. Tüm bunlara bakıldığında, hala hiç bir şey yapmadan karbon ayak izi azaltılmadığı takdirde Dünyamızı neler bekliyor?

Ülkelere göre karbon ayak izi konusu incelendiğinde insanlığın geleceği için çok önemli detaylarla karşılaşıyoruz. Karbon ayak izi azaltılması takdirde dünyamızı neler bekliyor sorusunun yanıtı gerçekten ürkütücü. Bu sebeple daha dikkatli olmak, bu konuda duyarlı davranarak tüketim alışkanlıklarımızı değiştirmek önemli.

Bu ve bunun gibi konularda aklına takılan tüm ulaşım soruların için bizimle iletişime geçebilir, ihtiyaç duyduğun bilgilere uzman ekibimiz aracılığı ile ulaşabilirsin!

 

Gray Background
Yolda Kırmızı Ok
Yolda.com Blog'a abone olun birbirinden ilginç içerikleri e-posta kutunuzdan takip edin.
Keep Reading
Yolda AuthorYolda
Lojistik Sektörünün Rekabet Gücüne Etkisi ve Lojistikte Kalite

Ekonomik göstergelerin alınmasında lojistik önemli bir pay sahibidir. Geleneksel taşımacılığı üst seviyelerde sunan lojistik sektörünün rekabet gücüne etkisi yadsınamaz bir gerçektir. Ülke bazında ekonomik, sosyolojik, kültürel ve küresel alanlarda söz sahibi olma ayrıcalığı veren önemli bir unsurdur. Küresel dünyada rekabet gücü sağlayan model, lojistik üs projeleri ile daha kapsamlı bir işleyişe ilerler. Büyüme oranlarının artmasında […]


4 Eki 2023 , 4 Min Read
Lojistik Sektörünün Rekabet Gücüne Etkisi ve Lojistikte Kalite
Yolda AuthorYolda
ETGB (Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi) Nedir?

Günümüzde dijitalleşmenin hız kazandığı ve elektronik ticaretin (e-ticaret) öneminin giderek arttığı bir çağda yaşıyoruz. Elektronik ticaret, internetin gücünü kullanarak ürün ve hizmetlerin alım-satımının gerçekleştirildiği modern bir ticaret modelidir. Elektronik ticaretin büyümesiyle birlikte, küresel pazarda rekabetçi olmak ve hızlı işlem yapmak isteyen işletmeler için gümrük süreçlerinin de dijitalleştirilmesi gerekmektedir. İşte bu noktada ETGB (Elektronik Ticaret Gümrük […]


17 Ağu 2023 , 8 Min Read
ETGB (Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi) Nedir?
Yolda AuthorYolda
Tedarik Zinciri Verimliliği için Yapay Zeka Destekli Dispatching Stratejileri Nedir?

Tedarik zinciri yönetimi, günümüz iş dünyasında büyük öneme sahip bir konudur. Şirketler, tedarik zincirlerini etkin bir şekilde yöneterek, stok yönetimi, teslimat süreleri ve müşteri memnuniyeti gibi faktörlerde önemli kazanımlar elde edebilirler. Tedarik zinciri verimliliğini artırmak için yapay zeka teknolojileri son yıllarda büyük ilgi görmektedir. Bu teknolojiler, tedarik zincirinin birçok aşamasında kullanılarak daha iyi ve daha […]


18 Tem 2023 , 8 Min Read
Tedarik Zinciri Verimliliği için Yapay Zeka Destekli Dispatching Stratejileri Nedir?